ԲԺԻՇԿ, ՈՎ ՍԻՐԵԼ ԳԻՏԻ (ԷԼՅԱՅԻ ՎԿԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, մաս 3)

Մեր շրջապատում կան բժիշկներ, ովքեր, իրապես քրիստոնյա լինելով, խաղաղության սերմեր են ցանում իրենց հիվանդների հոգևոր դաշտի մեջ: Նրանք օգնում են պայքարել այն ժամանակ, երբ հաղթելը անչափ բարդ է լինում: Նրանք հավատ են ներշնչում, որ վաղվա օրը գալու է: Ես հնարավորություն ունեցա ծանոթանալ մի այդպիսի բժշկի հետ, որից անսահման ջերմություն էր հորդում: Նա շատ բարի, բանիմաց, անշահախնդիր, ալեհեր տղամարդ էր, ում սիրում էին բոլորը: Արտաքուստ վանող դիմագծեր ուներ, բայց նրա օրինակը հերթական անգամ ապացույց եղավ, որ հոգեկան գեղեցկությունն իր փայլը փոխանցում է մարմնին: Մեր փորձնական դասերը տևեցին հինգ ամիս, որի ընթացում շատ բան սովորեցինք բժշկից:

Մի կին էր բուժվում նրա մոտ. կրծքագեղձի քաղցկեղ էին հայտնաբերել` տալով մի քանի ամսվա կյանք: Քաղցկեղը ամենադաժան, ամենատարածված, մարդկային կյանքեր չխնայող հիվանդությունն է, որը սեռ և տարիք չի ճանաչում, բայց դա չի նշանակում, որ այս ախտորոշումը միայն մահացու ելք է ունենում: Բազմաթիվ դեպքեր կան, երբ մարդիկ բուժվում են, շարունակում ապրել` քայլելով դեպի լույս տանող արահետով: Այս կինը, կռահելով ապտորոշման ծանրություբը, շատուշատ քաղցկեղակիրների պես ուժասպառ ու հուսահատ էր եղել: Բայց նրան կյանքը տվել էր հնարավորություն ունենալ ամուր, սիրող ընտանիք և բժիշկ, ով աստվածատուր շնորհով էր օժտված, ով հավատով էր սկսում իր շփումը հիվանդի հետ: Նա մեծ պարգև էր իր հիվանդների համար: Չէր սիրում իրեն ուղղված գովեստի խոսքեր լսել և միշտ խնդրում էր շնորհակալ լինել Աստծուն: Խռպոտ ձայնը դողալ էր սկսում, երբ դուրս էր գալիս բարդ վիրահատություններից հետո և մեզ շշուկով ասում, որ վիճակը ծայրահեղ ծանր է: Հաճախ նշում էր, որ հիվանդը Բարձրյալի և բժշկի կարիքն ունի: Ամեն այցի վերջում ժպտում էր ու ասում հիվանդներին, որ ամեն բան լավ է լինելու, որ Աստված կօգնի:

ԵՐԲ ԶՂՋՈՒՄ ԵՍ ԵՒ ՀԱՎԱՏՈՒՄ (ԷԼՅԱՅԻ ՎԿԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, մաս 2)

Ուսանողական տարիներին ականատես եմ եղել դեպքերի, որոնք խորհելու առիթ կարող են տալ յուրաքանչյուր մարդու, ով դեռ որոնում է ճշմարիտ լույսը, ով փորձում է պայքարել ապրելու համար, ում հարազատը անառողջ է, ով աշխատում է բժշկել:

Ինֆեկցիոն հիվանդությունների մասին գործնական դասընթացները անց էինք կացնում հիվանդանոցում: Հերթական շրջայցի ժամանակ մի հիվանդասենյակ մտանք, որտեղ պառկած էր ծանր վիճակում գտնվող մի հիվանդ՝ միջին տարիքի մի տղամարդ: Մենակ չէր. կինը և տղան կողքին էին: Նա մի թմրամոլ էր, ով իր կյանքի ընթացքում բազմաթիվ հանցանքներ էր կատարել, որպեսզի ձեռք բերեր անհրաժեշտ չափաբաժինը: Ախտորոշումը հեպատիտ Ց-ն էր`լյարդաբորբ, որը վարակիչ հիվանդություն է: Այն հիմնականում փոխանցվում է արյան միջոցով`թմրանյութերի ներերակային ներարկման, վատ ախտահանած բժշկական գործիքների օգտագործման և արյան փոխներարկման ճանապարհով:

Բժիշկները հուսադրող ոչինչ չէին ասել հարազատներին, բայց չէ՞ որ հույսը վերջում է մեռնում: Կան մարդկային տեսակներ, որոնք անտեսում են դիմացինի հոգեկան ծանր ապրումները և սպանում լավատես մնալու ջանքերը: Մարդիկ այնքան տարբեր են լինում իրենց ներաշխարհով, բայց բոլորին ապրեցնում է հույսը, սերը և հավատը: Այս հզոր սյուներն են պահում մեզ և թույլ չեն տալիս հանձնվել: Դրանց անկումը բերում է բազմաթիվ հոգեբանական խնդիրների, առիթ հադիսանում տարբեր հիվանդությունների առաջացման: Կնոջ հետ զրույցից հասկացա, որ նրան շատ էր ընկճել բժիշկների հստակ պատասխանն այն մասին, որ ամուսնուն երկար կյանք տրված չէ: Զարմանալու դարաշրջան չէ, բայց դեռ զարմանում ես այն մարդկանց վրա, ովքեր վերքի վրա աղ լցնելու վարպետներ են: Նրանք գործ ունեն մարդկային կյանքերի հետ, իսկ կյանքը կարող է երկարել, եթե հավատում ես ու հավատացնում, որ հնարավոր է փրկության դուռ բացվի:

ՀՐԱՇՔՆԵՐԸ ԲԺՇԿՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ (ԷԼՅԱՅԻ ՎԿԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, մաս 1)

«Հավատքն Աստծուն ճանաչել է տալիս, 

հույսը՝ հասցնում Նրան, 

իսկ սերը՝ միավորում Նրա հետ»:

Ս. Հովհան Ոսկեբերան

Բժիշկ դառնալուս ցանկությունն առաջացել է մանկուց: Իմ սիրած խաղերից մեկը եղել է «հիվանդ» տիկնիկներիս դեղատոմս նշանակելը և բուժելը: Մեծ էր լինում ուրախությունս, երբ նրանց բժշկում էի: Հավատս ավելի էր հասունանում և ինձ տանում ավելի վեր, երբ ընթերցում էի մանուկների համար հրատարակված Ավետարանը` լի գունազարդ նկարներով: Երանի էի տալիս նրանց, ովքեր ապրել են Քրիստոսի երկրային կյանքի ժամանակաշրջանում, ականատես եղել նրա հրաշագործություններին, դիպչել նրան, զրուցել նրա հետ: Մանկությանս անմեղ մտորումները ինձ հաճախ էին տանում մի անսահմանություն, որտեղ Տիրոջ մարմնացած Որդին գրկում էր ինձ և ժպտում: Ես դրա մեջ Աստծո առաջնորդությունն եմ տեսնում: Պատահական ոչինչ տեղի չի ունենում: Ես գիտեմ, որ Նա ուղղորդեց ինձ այս ճանապարհով, թույլ տվեց տեսնել մարդկանց մարմնական և հոգեկան ծանր ապրումները, որպեսզի իմ մեջ առաջանա այդ բողոքը, հավատիս թերացումը: Դրանք թույլ տվեցին հոգուս հպվել տիեզերքի գունավառ լույսին: Կյանքի հոսանքն ինձ բերեց Բարձրյալի մոտ, որպեսզի ամուր կառչեմ Նրանից և բաց չթողնեմ:

Փափագս իրականացավ և սկսեցի քայլերս դեպի բժշկություն: Դա այլ իրականություն է, որտեղ աստվածատուր հավերժության հետ բախվում է մարդու հուսահատ, տկարացած «ես»-ը: Հաղթանակի դափնեպսակը բաժին չի ընկնում ամենքին: Միայն լավ մասնագետ լինելով չէ, որ բուժումը հնարավոր է դառնում: Հիվանդի լավատեսությունն ու ապրելու ցանկությունը մեծ դեր ունեն: Եթե հավատում ես Տիրոջը, Քրիստոսի հրաշափառ ծնունդին, նրան, որ խաչվեց մեր մեղքերի ներման համար և հարություն առավ, ապա կհավատաս ապաքինմանը: Սակայն սովորելուս տարիներին դժվարությամբ էի համակերպվում Աստծո կամքի հետ` բախվելով ցավալի իրողությանը: Հուսալքվում էի, չէի ցանկանում շարունակել ուսումս: Չէի կարողանում գտնել հուզող հարցերիս համար պատասխան, երբ հիվանդությունը մարում էր կյանքեր, որոնք շա՜տ երիտասարդ էին և լի երազանքներով: Մտորումներիս մեջ փորձում էի գտնել Տիրոջը` պատասխաններ ստանալու ակնկալիքով: Ինձ ժամանակ էր պետք հասկանալու համար այն, որ Նրա գործերն անքննելի են և միայն Նա գիտի մեր պետքերը: Բայց երբեք սկեպտիկ չեմ եղել և գիտեի, որ հրաշքներ տեղի են ունենում: Դրանք մտան իմ կյանք, երբ ես դեռ ուսանող էի: Աստվածածիլ ամեն մի դեպք վերափոխեց ինձ, վերաիմաստավորեց կյանքս, ավելի մոտեցրեց Քրիստոսի լուսառատ հարության դարբնոցին, որտեղ շիկացած զգացումներս ավելի հղկվեցին, պատվեցին գեղեցիկ զարդանախշերով:

ՊԱՅՔԱՐ ՀԱՆՈ՞ւՆ, թե՞ ԸՆԴԴԵՄ...

Աղանդավորական-հարանվանական սև PR-ի մասին շատ վաղուց ենք խոսել, խոսել ենք նաև հասարակությանը մոլորեցնելու և ինչ-ինչ հասարակական հեղինակություն ունեցող մարդկանց միջոցով քարոզչություն անցկացնելու մեխանիզմի մասին... Բայց հիմա, կարծես թե սրա հակառակ երեսի մասին է ասելիքս, որը չէի ուզի դիտվեր որպես քննադատություն, այլ պարզապես փորձռության փոխանակում իմ սիրելի քրիստոնյա նախանձախնդիր հայրենակիցների հետ:
Համացանցում «աղմուկ» է բարձրանում մի կազմակեպության հրապարակած անվանացանկի հետ կապված: Կազմակերպության անդամները ճշտված և չճշտված շարքն են ներկայացնում «աղանդավոր» հայտնիների (որոնց թվում անհայտներն էլ քիչ չէին): Եվ սա, իրավամբ, վիրավորել է շատերին: Թողնեմ այս հարցի հետագա ընթացքը արտահայտվող կողմերին, բայց... Ինձ համար՝ որպես հոգևորականի, անըմբռնելի ու անհասկանալի մնաց այս կազմակերպության մտածելակերպն ու գործելակերպը, երբ անդրադարձա, որ իրենք այս և նախորդ քայլերը արել են որպես զորակցություն Առաքելական Մայր Եկեղեցուն...

ԱՅՆ, ԻՆՉԻՆ ՀԱՎԱՏՈՒՄ Է ԱՌԱՔԵԼԱԿԱՆ ԵԿԵՂԵՑԻՆ

Բոլորին է հայտնի, որ այլաբնույթ կրոնական կազմակերպությունները հաճախ են փորձում Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու դավանանքի և իրենց ուսմունքի միջև ընդհանուր գծեր ու նմանություններ փնտրել, գտնել ու հռչակել՝ ասելով. «Առաքելական Եկեղեցու և մեր միջև ոչ մի տարբերություն չկա. մեր հավատքը նույնն է. մենք ընդունում ենք նույն Աստվածաշունչը և Նիկիայի Հավատո հանգանակը»։ Անշուշտ, այս մոլորեցնող հայտարարության դրդապատճառները հասկանալի են։ Թեև մեկ անգամ արդեն խոսվել է այս թեմայի շուրջ, սակայն պետք չէ մոռանալ, որ խնդիրը ոչ այդքան տեքստերի մեջ է (որոնք հիմնականում նույնական են), որքան՝ դրանց մեկնաբանության։ Առհասարակ հավատքո հանգանակաները՝ հավատամքները (գրաբարից թարգմանաբար՝ «հավատում ենք») եկեղեցիների հավատքի սահմանումներն են՝ համառոտ բանաձևումներ, որոնցում ամփոփված է, թե ինչի՛ է հավատում տեղային տվյալ եկեղեցու հավատացյալը։ Բայց որքան էլ որ զարմանալի է, հավատամքները, որպես կանոն, ծնունդ չեն առել ինքնաբերաբար. հավատքի սահմանների ընդգծման կարիք է զգացվել այն ժամանակ, երբ որևէ աղանդ կամ հերձված փորձել է խեղաթյուրել Քրիստոսի Սուրբ Եկեղեցու ճշմարիտ վարդապետությունը։